Huiduitslag na zonnen: normaal of zonneallergie?

Inleiding

Huiduitslag na zonnen: bijna iedereen kent het. Je bent lekker buiten geweest, genietend van het zonnetje, en ineens verschijnen er rode vlekjes, bultjes of een vervelende jeuk. Maar wanneer is deze reactie normaal en wanneer kan er sprake zijn van een zonneallergie? In dit uitgebreide artikel lees je alles over de verschillende huidreacties na zonblootstelling. Je ontdekt hoe je het verschil herkent tussen een onschuldige reactie en zonneallergie en krijgt praktische tips om je huid gezond te houden.

Wat is huiduitslag na zonnen?

Huiduitslag na het zonnen is een algemene term voor diverse symptomen die optreden nadat je huid direct of indirect met zonlicht in aanraking komt. Veelvoorkomende klachten zijn roodheid, jeuk, bultjes, blaasjes of vlekken, meestal op delen die niet gewend zijn aan zonlicht zoals de bovenkant van de armen, decolleté of benen. In veel gevallen verdwijnen de klachten vanzelf binnen enkele dagen en zijn ze mild van aard.

Oorzaken van huiduitslag door de zon

Zonnebrand: Roodheid, pijn, en soms blaasvorming, direct na een te lange blootstelling aan felle zon of onvoldoende smeren met zonnebrandcrème. Dit is een typische verbranding van de huid.
Warmte-uitslag (miliaria): Kleine jeukende bultjes, veroorzaakt door verstopping van zweetkliertjes, vooral bij warm, vochtig weer. Dit ontstaat niet alleen door zonlicht, maar eerder door hitte en zweten.
Huidreactie op verzorgingsproducten: Sommige parfums, cosmetica of zonnebrandcrèmes kunnen in combinatie met zonlicht een overgevoeligheidsreactie veroorzaken (fotosensibilisatie).
Zonneallergie: Huid die overgevoelig reageert op (meestal) UVA-straling uit zonlicht, wat leidt tot jeuk, rode bultjes, blaasjes of vlekken. Deze vorm heet ook wel Polymorfe Lichteruptie (PMLE).

Wat is zonneallergie (PMLE)?

Zonneallergie, formeel bekend als Polymorfe Lichteruptie (PMLE), is een abnormale huidreactie op zonlicht. Dit komt vooral voor op de eerste zonnige dagen, wanneer de huid nog niet gewend is aan UV-straling. De symptomen ontstaan meestal uren tot dagen na de blootstelling aan UV-licht en kunnen elk jaar terugkeren als de huid opnieuw wordt blootgesteld aan de zon.

Symptomen: Jeuk, roodheid, kleine verheven bultjes, soms blaasjes of schilfering op de aan zonlicht blootgestelde huid.
Plaatsen: Vaak armen, benen, decolleté, achterkant van handen en soms in het gezicht.
Duur: De uitslag verschijnt meestal binnen 24-72 uur na blootstelling en geneest spontaan binnen een week, mits nieuwe blootstelling wordt vermeden.

Wanneer is huiduitslag na zonnen reden voor zorg?

Ontstaat de uitslag herhaaldelijk na elke blootstelling aan zon, zelfs bij weinig zonlicht?
Zijn de klachten moeilijk te verlichten met gewone huidverzorging?
Zijn er andere symptomen zoals zwelling, intense jeuk, of verspreiding over het hele lichaam (niet alleen op zonbeschenen delen)?

In deze gevallen is het verstandig een huisarts of dermatoloog te raadplegen. Soms is er sprake van een andere huidziekte, medicijnreactie of fotosensibilisatie.

Verschil tussen normale huidreactie en zonneallergie

Zonnebrand: De huid voelt warm, strak en pijnlijk aan, vaak geen jeukende bultjes maar een egale roodheid.
Normale huidirritatie: Jeuk en lichte roodheid verdwijnen binnen enkele dagen, meestal zonder bobbeltjes of blaasjes.
Zonneallergie (PMLE): Hobbelige uitslag, jeuk, soms blaasjes of schilfers; klachten ontstaan vaak bij eerste lentezon en verdwijnen bij veel mensen naar mate zomer vordert en de huid gewend raakt aan het zonlicht.

Hoe kun je huiduitslag door zon voorkomen?

Zorg dat de huid langzaam went aan zonlicht. Begin in het voorjaar met korte blootstelling en bouw dit langzaam op.
Gebruik altijd een zonnebrandcrème met minimaal factor 30 en smeer royaal in, ook bij bewolkt weer.
Draag beschermende kleding, een zonnehoed en zoek regelmatig de schaduw op.
Vermijd het gebruik van producten met parfum of bekende fotosensibiliserende stoffen voordat je de zon in gaat.
Let bij bekende zonneallergie extra op, bijvoorbeeld met speciale zonnebrandcrème voor gevoelige huid.

Wat kun je doen als je huiduitslag hebt na zon?

Vermijd verdere blootstelling aan zonlicht tot de huid genezen is.
Smeer de huid met een verkoelende gel zonder parfum, bijvoorbeeld met aloë vera.
Bij heftige jeuk kan een milde corticosteroïdcrème (op doktersrecept) verlichting geven.
Gebruik eventueel een antihistaminicum bij veel jeuk of zwelling.
Neem contact op met een arts als de klachten niet binnen tien dagen vanzelf wegtrekken of als de klachten toenemen.

Wanneer naar de huisarts?

Raadpleeg altijd je huisarts als:

De uitslag ernstig, pijnlijk of uitgebreid is.
Je ook last krijgt van koorts, misselijkheid of algemene malaise.
De klachten terugkeren, ondanks goede zonneprotectie.
Je twijfelt over de oorzaak van de huiduitslag.

Tot slot

Hoewel huiduitslag na het zonnen vaak onschuldig is, kan het erg vervelend zijn. Door onderscheid te maken tussen een normale huidreactie en een mogelijke zonneallergie, kun je beter inspelen op de klachten en weet je wanneer extra bescherming of medisch advies nodig is. Met wat extra aandacht voor zonbescherming kun je meestal gewoon zorgeloos van de zon genieten!